Toen ik zestien was had ik een bijbaantje in een sportwinkel en verkocht ik een paar sportschoenen aan een jonge vrouw. Een zwarte vrouw. Het was gebruikelijk bij aanschaf de doos met schoenen alvast bij de kassa neer te zetten. Zo hoeven klanten dat niet te doen en kunnen ze verder winkelen.
De reactie die ik kreeg was onverwacht. Woest was de vrouw. Alsof ze zelf haar schoenen niet naar de kassa kon brengen. ‘Dat doe je zeker omdat ik zwart ben!’, schreeuwde ze. Ze verliet de winkel zonder schoenen. Ik had geen idee wat ik fout had gedaan, maar het liet me met een enorm schuldgevoel achter.
Eenzelfde soort schuldgevoel bekruipt me bij het zien van de demonstraties van Black Lives Matter. Een schuldgevoel, omdat ik wit en onwetend ben. Als kind zag ik nooit enig kwaad in Zwarte Piet. Ik ging naar school met zwarte schmink op en een pruik. Ik vond het eigenlijk wel cool dat mijn klasgenootje Remi geen schmink op hoefde, omdat hij al zwart was. En bleef hem ook na Sinterklaas Zwarte Piet noemen.
Een paar jaar geleden was ik bij een carnavalsstoet in Barranquilla, Colombia. Op straat liepen jongens met zwarte schmink op hun gezicht, refererend aan de slavernij in het koloniale tijdperk. Zwaaiend met knotsen, oergeluiden makend, bestrooiden ze iedere witte toerist die ze tegenkwamen met wit poeder. Ik zat, onmiskenbaar als witte toerist, helemaal onder. We beleefden de grootste lol.
Het slavernijverleden mag niet vergeten worden, racisme nooit genegeerd. Ook ik heb fouten gemaakt, hoewel onbedoeld. Maar ik wil erover praten. En misschien kunnen we er, net als in Colombia, gewoon een feestje van maken.
